Balans en overbelasting
Ga naar
A
B
C
D
E
F
H
I
J
L
M
- Mantelzorg bij dementie
- Mantelzorg bij lichamelijke en/of verstandelijke beperkingen
- Mantelzorg bij Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH)
- Mantelzorg bij psychische problemen en/of verslaving
- Mantelzorg in de laatste levensfase
- Mantelzorg: wat is dat?
- Mantelzorgverklaring
- Mensen met kanker
- Migranten en mantelzorg
O
- Ondersteuning bij emoties
- Ondersteuning bij het inzetten van het netwerk
- Ondersteuning bij regeltaken formulieren en bemiddeling
- Ondersteuning in en om het huis
- Ondersteuning bij de persoonlijke verzorging van cliënten
- Onderzoek en cijfers
- Ontspoorde mantelzorg
- Oudere mantelzorgers
P
R
S
V
W
Mantelzorgers kunnen uit balans raken doordat de zorg fysiek, mentaal, emotioneel of gedragsmatig te zwaar of te veel wordt.
Een vanzelfsprekendheid
Mantelzorg is iets dat de meesten ‘gewoon doen’. Ze rollen er plots of geleidelijk in. Waarbij het eigen leven van de mantelzorger, al dan niet met gezin, werk of studie, ook zijn doorgang vraagt.
Verandering van situatie
Gedurende het zorgproces zijn er verschillende fasen. De zorg kan zwaarder of ‘anders’ worden. Het gevoel over de zorg en de relatie tussen de naasten kan ook veranderen. Dat kan invloed hebben op de draagkracht en draaglast.
Dit vraagt van de mantelzorger om regelmatig stil te staan bij vragen als:
- Hoe gaat het nu met mij?
- Wat heb ik nu nodig?
- Hoelang houd ik de zorg op een verantwoorde manier vol?
- Wie kan me helpen?
- Hoe kan ik de zorg delen?
Bewustwording
Veel mantelzorgers kunnen hulp gebruiken bij de bewustwording van het risico op overbelasting. Omdat de zorg vaak een vanzelfsprekendheid is, went, grenzen (onbewust) verlegd worden en problemen zich soms gaandeweg opstapelen.
Daarom is het belangrijk dat jij als professional, vrijwilliger of omgeving oog hebt en houdt voor het welbevinden van de mantelzorger. En in gesprek gaat en samen regelmatig evalueert hoe het gaat.
Netwerk inzetten en ondersteuning
Soms hebben mantelzorgers moeite met hulp vragen en weten ze niet goed hoe ze hun netwerk in kunnen zetten. Of denken ze dat er weinig mensen zijn die kunnen helpen, maar blijkt er in de praktijk veel welwillendheid in de omgeving.
Het is interessant om samen de mogelijkheden van het netwerk te onderzoeken. En de werkgever, indien van toepassing, in de situatie mee te nemen. Onze partners kunnen helpen om het netwerk in kaart te brengen.
Mocht het netwerk weinig mogelijkheden bieden, dan kan er gekeken worden naar vrijwilligersinzet.
Lees hier meer over hoe je mantelzorgers kunt ondersteunen.
Op ‘Samenwerken’ vind je tips over hoe je de zorg samen kunt dragen waardoor de mantelzorger zich gesteund voelt, wat kan bijdragen aan meer balans.
Tips:
- 3-minutencheck
Met deze check brengen mantelzorgers in 3 minuten hun situatie in kaart. Hoe staat het er op dit moment voor? Een laagdrempelige gebruiksvriendelijke mantelzorgtest:
https://www.markant.org/assets/2015/12/3_minuten_check_voor-_mantelzorgers_2016.pdf - Checklist mantelzorgoverbelasting
Hoe voer je het gesprek als zorgverlener met laaggeletterde ouderen? Deze checklist helpt om dit bespreekbaar te maken bij (migranten)ouderen die moeite hebben met lezen en schrijven. Vind gemakkelijk de juiste worden voor een gesprek met mantelzorgers. Voor wijkteams en huisartsenpraktijken.
www.pharos.nl/kennisbank/checklist-mantelzorgoverbelasting - CSI
Caregiver Strain Index; meetinstrument overbelasting mantelzorger: www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/mantelzorg/CSI-meetinstrument-overbelasting-mantelzorger.pdf - Coachfriend
Goed voor jezelf én een ander zorgen. Coachfriend is er voor iedereen die meer balans wil tussen zorgtaken en tijd voor zichzelf. Coachfriend coacht mantelzorgers die zich zwaar belast voelen, om ze te helpen uit hun ‘overleefstand’ te komen. Zodat ze weer vitaal en veerkrachtig met de zorgsituatie kunnen omgaan.
https://coachfriend.com/mantelzorg/ - De mantelzorger in balans
Samenwerken met en voor vitale mantelzorgers:
www.movisie.nl/sites/default/files/bestanden/magazines-invoormantelzorg/samenwerken-met-en-voor-vitale-mantelzorgers/index.html - EDIZ
Ervaren Druk door Informele Zorg; meetinstrument overbelasting mantelzorger:
https://www.zorgvoorbeter.nl/kennis-delen/tools/ediz-ervaren-druk-door-informele-zorg - Infographic balansmodel voor mantelzorgers
Het model laat drie variabele aandachtsgebieden van mantelzorgers zien: de mantelzorg, andere verantwoordelijkheden en de hulp van anderen.
www.movisie.nl/publicatie/infographic-balansmodel-mantelzorgers - Infographic voor verpleegkundigen en verzorgenden
www.venvn.nl/media/v3qgbpgl/20210923_infographic_zorgprofessional_richtlijn_mantelzorg.pdf - MantelzorgBalans-tool
Ken je mantelzorgers die zorgen voor iemand die niet meer beter wordt?
Op https://balans.mantelzorg.nl/ kunnen mantelzorgers oefeningen, informatie en filmpjes vinden om balans in het leven te krijgen of behouden. En er is ruimte om hun herinneringen vast te leggen. - Meten van overbelasting
Een toolkit met bruikbare methodieken en instrumenten om mantelzorgers vanuit de thuiszorg in verschillende situaties effectief te ondersteunen met o.a. methodes om overbelasting inzichtelijk te maken.
www.zorgvoorbeter.nl/kennis-delen/werkplaatsen/ondersteuning-mantelzorgers - Mijnkwaliteitvanleven.nl
Mantelzorgers worden uitgenodigd mee te doen aan Mijnkwaliteitvanleven.nl. Ken je iemand die als mantelzorger voor een kind, partner, een ander familielid of bekende zorgt? De vragenlijst maakt de persoonlijke situatie inzichtelijk. Hierdoor kunnen mantelzorgers bijvoorbeeld duidelijk aangeven wat voor hen belangrijk is of waaraan ze behoefte hebben. Heel handig in gesprek met een zorgverlener of naaste. De geanalyseerde resultaten worden gebundeld en kenbaar gemaakt aan beleidsmakers. Ieders verhaal telt dus ook voor de samenleving. De vragen gaan over: het dagelijks leven, gezondheid, woonsituatie en omgeving en hulpmiddelen, informele en professionele zorg.
https://www.mijnkwaliteitvanleven.nl - M-power
M-power staat voor Mantelzorg-power en voor ‘empoweren’: jezelf sterker maken. Dit platform, een initiatief van MantelzorgNL en Werk&Mantelzorg, ondersteunt werkende mantelzorgers daarbij met informatie, tips, oefeningen voor inspiratie, herkenning en erkenning. Ook is er een powertest voor inzicht in op welk vlak er nog wat power gebruikt kan worden om stress, overbelasting en ziekteverzuim te voorkomen.
www.mantelzorgpower.nl - Op weg naar vitaliteit
Landkaarten als reflectietool voor mantelzorgers en mantelzorgondersteuners: hoe blijft de mantelzorger vitaal?
www.movisie.nl/publicatie/weg-naar-vitaliteit - Overbelasting bij mantelzorgers
Hoe herken je overbelasting bij mantelzorgers? Waar moet je op letten? Op Zorg voor Beter lees je meer over het signaleren en instrumenten zoals EDIZ en CSI.
www.zorgvoorbeter.nl/thema-s/informele-zorg/praktijk/positie-en-rol-van-mantelzorg-en-netwerk/overbelasting-bij-mantelzorgers - Partner in Balans
Het online programma Partner in Balans is voor iedereen die een naaste is van iemand met dementie of de ziekte van Parkinson:
www.partnerinbalans.nl - Positieve gezondheid
Positieve Gezondheid is een manier om breder naar gezondheid te kijken om zo de mantelzorger inzicht te geven in aandachtspunten om in balans te blijven.
www.mijnpositievegezondheid.nl - Praatpakket
Het Praatpakket voor kinderen en partners helpt om met elkaar in gesprek te gaan over hoe de ziekte het leven en de relatie beïnvloed. De thema’s en opdrachten geven inzicht in de ervaringen. Er is ook een dobbelspel voor jongeren beschikbaar: ‘Opgelucht staat netjes’.
https://harteraad.nl/leven-met/artikelen/praatpakket-ouders-en-kinderen/ - Richtlijn Mantelzorg
Richtlijn voor verzorgenden, verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten om overbelasting bij mantelzorgers te voorkomen of te verminderen:
www.venvn.nl/nieuws/zo-voorkom-of-verminder-je-overbelasting-bij-mantelzorgers - Verwijzer-mantelzorgondersteuning
Deze wegwijzer mantelzorgondersteuning is speciaal gemaakt voor iedereen die mantelzorgers (door)verwijst naar verdere hulp en ondersteuning. De wegwijzer is gebaseerd op de acht vraaggebieden van mantelzorgers die dienen als uitgangspunten voor mantelzorgondersteuning:
www.movisie.nl/publicatie/verwijzer-mantelzorgondersteuning - Werkboek: ‘Mantelzorgen met gezonde grenzen’
Merk jij dat een mantelzorger geen overzicht heeft, overbelast is of fysieke klachten ervaart?
Of zie je dat werk en zorgtaken niet goed te combineren zijn?
Dan is dit werkboek van MantelzorgNL ‘Mantelzorgen met gezonde grenzen’ een handig middel om de mantelzorger aan het denken te zetten en in gesprek te gaan.
https://www.mantelzorg.nl/onderwerpen/balans/mantelzorgen-met-gezonde-grenzen/